Merhabalar,

Elektronik alanında da paylaşımlara başlayacağımı, bir süre önce siz takipçilerime bildirmiştim. Bu amaçla bir Raspberry Pi4 edindim 🙂 Aslında bir öğrencim tarafından test amaçlı sağlanmış bir donanım oldu. Hazır elimde bu donanım varken, işletim sisteminin nasıl yükleneceğini, hatta başka linux işletim sistemlerinin de nasıl yüklenebileceğine dair paylaşımlar da yapmak istedim. Meraklısı için yararlı olacaktır. Ayrıca kendisine de teşekkürlerimi iletiyorum buradan… 🙂

Esasen sadece meraklıları için değil, uygun fiyatla bir PC’ye sahip olmak isteyen, evdeki kullanmadığı bir televizyonu ya da herhangi bir PC ekranını android TV’ye çevirmek isteyen takipçiler için de yararlı bir donanım olacaktır.

Bunun dışında, malumunuz pandemi dolayısıyla uzaktan eğitim modeli hayata geçti. Yüksek fiyatlı tablet ya da pc alamayan öğrenci kardeşlerimize, uygun çözümlü bağış yapmak isteyen takipçilerimiz için de oldukça bilgilendirici bir seri olabilir.

Son olarak Raspberry Pi4 üzerinde VMware vShere ESXi kurulumu da yapacağız ilerleyen makalelerde. 🙂

Şimdi başlayalım isterseniz.

Benim donanım, Pi4 Model B 4 GB modeli. Adaptörüyle birlikte almadığınız durumda, Type C tipinde, cep telefonu şarjı ile de çalıştırabiliyorsunuz. Eğer microUSB uçlu şarj aletiniz varsa, Type C dönüştürücü ile de besleme gerilimini elde edebilirsiniz.

Teknik özelliklerine girmek istemiyorum, katalog bilgisidir ve araştırılabilir.

Donanımın basit anlamda özellikleri, aşağıdaki gibidir. Daha teknik detaylarına resmi web sitesinden ulaşabilirsiniz.

Ön hazırlıklar

Şimdi bu donanımımıza bir işletim sistemini nasıl yükleyebiliriz? Hiçbirşey bilmiyoruz diyelim. İleri seviye hiçbir konfigürasyona ya da işe bile girmeden, tamamen kendi araçlarıyla yükleme işlemlerini yapabiliyoruz. Bunun için Raspberry Pi Imager programını kullanacağız.

Öncelikle, Raspberry Imager programının son versiyonunu şu linkten download edip bilgisayarınıza kurulumunu yapınız.

(https://www.raspberrypi.org/downloads/)

Kurulumu bir MicroSD kart üzerine yapacağız. Hız konusunda problem yaşamamak için Class10 tipinde bir kart üzerine yükleme yapmanızı öneriyorum. Ben 16 GB’lık Class 10 tipinde bir MicroSD kart üzerine kurulum yapacağım.

SD kart gereksinimleri ise aşağıdaki gibi olacaktır.

SD Kart gereksinimleri:

Raspberry Pi, uyulması gereken bazı yönergeler olmasına rağmen, herhangi bir uyumlu SD kartla çalışmalıdır:

SD kart boyutu (kapasite)

• Raspberry Pi OS’nin masaüstü ve önerilen yazılımla (Tam) NOOBS aracılığıyla kurulumu için minimum kart boyutu 16GB’dır.

• Raspberry Pi OS’nin masaüstü ve önerilen yazılım ile imaj kurulumu için minimum kart boyutu 8GB’dır.

• Raspberry Pi OS Lite görüntü yüklemeleri için minimum 4 GB öneriliyor. LibreELEC ve Arch gibi bazı dağıtımlar çok daha küçük kartlarda çalışabilir. NOOBS ile 64 GB veya üzeri bir kart kullanmayı planlıyorsanız, önce aşağıdaki sayfayı incelemenizi tavsiye ediyorum. (https://www.raspberrypi.org/documentation/installation/sdxc_formatting.md)

NOT: Raspberry Pi Zero, 1 ve 2’de kullanılan SoC sürümlerindeki bir kısıtlama nedeniyle, SD kart bölüm boyutu sınırı 256GB’dır. Raspberry Pi 3’ten itibaren bu sınırlama geçerli değildir.

SD kart sınıfı

Kart sınıfı, kart için sürekli yazma hızını belirler; Class 4 tipinde bir kart 4MB / s’de yazabilirken, bir Class 10 tipindeki kart 10 MB / s’ye ulaşabilmelidir.

Bununla birlikte, bunun bir Class 10 kartının genel kullanım için bir Class 4 karttan daha iyi performans göstereceği anlamına gelmediği unutulmamalıdır, çünkü bu yazma hızı genellikle okuma hızı ve artan arama süreleri algoritmalarıyla elde edilir.

SD kartın fiziksel boyutu

Orijinal Raspberry Pi Model A ve Raspberry Pi Model B, tam boyutlu SD kartlar gerektirir. Model B + için (2014) ‘den itibaren, bir mikro SD kart gereklidir.

Raspberry PI OS Kurulumu

Son versiyonunu kurduğumuz Raspberry Pi Imager programını çalıştıralım, bu esnada MicroSD kartımız da bilgisayarımızın kart okucuyucunda takılı durumda olmalı. Bu program ile, Raspberry üzerine farklı işletim sistemlerini, hiçbir teknik bilgiye ihtiyaç duymadan kurabiliyoruz. Dolayısıyla, ister yeni başlamış olsun, ister ileri seviye bilgiye sahip olsun, herkes için pratik bir uygulama olacaktır.

Bu pencerede,

1. Operating System seçeneği altından RASPBERRY PI OS (32bit) seçimi yapıyoruz.
2. SD kartımız zaten otomatik olarak seçilmiş oluyor.
3. WRITE seçeneği ile işlemi başlatıyoruz.

Bu programın yapacağı işlem, işletim sistemi imajını download edip bu kart üzerine kurulumu yapması olacaktır.

Kartın, tamamen silinip formatlanacağına dair uyarıyı YES seçimi ile geçiyoruz.

Yazma işlemi başladı. Kısa sürede tamamlanmaktadır.

İşlem sonunda MicroSD kartımızı bilgisayarımızdan çıkartabiliriz. Bu pencerede ise CONTINUE seçeneği ile işlemi tamamlıyoruz.

Programla işimiz tamamen bitti. Sonrasında yapacağımız iş, bu microSD kartımızı Raspberry Pi’nin MicroSD kart yuvasına takmak olacak.

Hepsi bu kadar.

Micro HDMI çıkışını da bir bilgisayar ekranına ya da HDMI girişi olan bir televizyona bağlıyoruz. Klavye mouse bağlantıları için de USB portlarını kullanabilirsiniz. Sonrasında ise elektriğimizi bağlıyoruz. Cihaz, elektriği bağlanınca otomatik olarak açılmaktadır.

Sistem açıldığında, birtakım özelleştirme işlemleri başlayacaktır.

Welcome ekranı geldiğinde Next ile devam ediyoruz.

Ülke, dil ve saat ayarlarımızı belirliyoruz ve Next ile devam ediyoruz.

Pi admin hesabının, default parolasını değiştirmek için yeni parolamızı giriyoruz ve Next ile devam ediyoruz.

Ağ kablosunu takmışsanız, internet üzerinden işletim sistemi güncellemelerini de yükleyebilirsiniz. Yüklemek istiyorsak Next ile, istemiyorsak Skip ile devam edebiliriz.

Sistem güncellemeleri de alındıktan sonra, sistemi restart etmek için Restart seçeneği ile işlemi tamamlıyoruz.

Birtakım özelleştirme adımlarını da tamamladıktan sonra karşınıza, bir bilgisayarda ihtiyaç duyacağınız birçok programı size sunan, şirin bir linux işletim sistemi geliyor. 🙂

Açıkçası temel işlemler için oldukça da performanslı buldum. Kutulayıp, soğutma fanı ile kullanarak, temel işlemleriniz için kullanabileceğiniz gayet yeterli bir bilgisayara kavuşuyorsunuz. Zaten beklentiniz, kesinlikle performans olmamalıdır.

Ayrıca, çeşitli 3rd Party uygulamalar ile, desktop sanallaştırma ortamlarınız için de thin client olarak kullanma imkanınız da oluyor Raspberry PI’yi. Bunların hepsine, ilerleyen makalelerimde yer vermeyi hedefliyorum.

Basit anlamda bir Raspberry üzerine işletim sistemi yükleme adımlarımız bunlardan ibarettir.

Yararlı olması dileğiyle.

Yusuf İşleyen