Merhabalar,
Bu makalede, Raspberry Pi4 üzerine CentOS linux işletim sisteminin nasıl kurulacağıyla ilgili bilgiler aktaracağım. Bu makaleyi yazdığım gün itibarıyla, henüz CentOS 8 desteği bulunmuyor. Başlığı CentOS 8 olarak yazdım. Sebebi ise, CentOS 8 desteği geldiğinde bu makaleyi kullanabilecek olmanızdır. Ayrı ayrı makaleler olmaması açısından bu şekilde aktarmayı uygun gördüm.
Daha önceki yayınlarımda, Raspberry Pi OS ve Raspberry Ubuntu Server kurulumlarını aktarmıştım. Bunlarla ilgili yayınlarıma, aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz.
https://www.isleyen.net/raspberry-pi4-uzerine-raspberry-pi-os-yukleme/
https://www.isleyen.net/raspberry-pi4-ubuntu-server-20-x-kurulumu/
Raspberry Pi’ye CentOS kurulum adımları:
Burada aktaracağım bilgilerin özeti, aşağıdaki adımlardan ibaret olacaktır.
- Adım : CentOS yükleme dosyası indirme
- Adım : ISO dosyasını MicroSD karta yazdırma
- Adım : CentOS önyükleme ve yapılandırma
1. Adım: CentOS yükleme dosyası indirilmesi
CentOS işletim sisteminin, henüz son versiyonları desteklenmiyor. Yakın bir zaman içerisinde CentOS 8 desteğinin de geleceğini düşünüyorum. Şimdilik 7.8 versiyonu için kurulum adımlarını göreceğiz.
Öncelikle, bize gerekli olacak CentOS imajını indirmemiz gerekiyor. Aşağıdaki linkten, minimal olan versiyonu indirerek bu adımları sizlere aktaracağım. İsterseniz desktop versiyonunu da download edebilirsiniz. CentOS 8 desteği geldiğinde de bu lokasyonda ilgili imajını bulabileceğiz.
http://isoredirect.centos.org/altarch/7/isos/armhfp/
CentOS-Userland-7-armv7hl-RaspberryPI-Minimal-4-2003-sda.raw adında bir dosyamız olacak. Zip dosyasını bilgisayarımıza açıyoruz. İsterseniz dosya uzantısını değiştirip img uzantılı hale de getirebilirsiniz. Ben raw dosyası üzerinden işlemlerime devam edeceğim.
2. Adım: ISO dosyasını MicroSD karta yazdırma
Bu makelede, daha öncekilerden farklı olarak, başka bir araç kullanacağım. Etcher adlı imaj programını kullanarak, MicroSD kartımıza bu imajı nasıl yazacağımızı incelemek istiyorum. Bunun için aşağıdaki linkten programı download edip kurulumunu yapalım.
Bu program, aynı Raspberry Pi Imager programı gibi, mevcut imaj dosyasını MicroSD karta aktaran bir program. Temelde aynı işi yapmaktalar ve çeşitlilik olması açısından bu programı da incelemeyi uygun gördüm.
Kurulum bittikten sonra, programı çalıştırıyoruz. Aşağıdaki gibi bir arayüz açılıyor.
Burada ilk adım olarak Flash from file seçeneği ile, zipli dosyadan dışarı çıkardığımız, raw uzantılı dosyayı seçiyoruz.
İkinci adım olarak da Select target seçeneği ile MicroSD kartımızı seçiyoruz.
Ve son adım olarak Flash seçeneği ile işlemi başlatıyoruz.
Yazma işlemi başladı.
Yazma işlemi bittikten sonra, validation işlemi yapılır ve tutarlı olup olmadığı kontrol edilir.
Yazma işlemi başarılı bittiğinde, başarılı olduğuna dair bildirimi göreceğiz.
Bundan sonra da MicroSD kartımızı, Raspberry donanımına takıyoruz ve enerji kablosunu takarak çalıştırıyoruz.
3. Adım: CentOS önyükleme ve yapılandırma
İşletim sistemi açıldığında, default username ve password aşağıdaki gibi olacaktır.
Default username : root
Default Password : centos
Bu bilgilerle, Raspberry CentOS sunucumuza SSH bağlantısı kuralım. Sunucu, otomatik IP alacak şekilde yapılandırılmış durumda. Hangi IP adresini aldığını görmek için IP Scanner tarzında bir program kullanabilirsiniz. Ayrıca, konsoldan login olduğunuzda ip a komutuyla da IP adresinizi görebilirsiniz. Ekran görüntülerinin daha iyi olması açısından SSH bağlantısı üzerinden devam edeceğim.
Sunucuma bağlandım. Aşağıdaki komutlar ile sistem bilgilerinin özetini görebiliriz.
uname -a
cat /etc/centos-release
Bunun dışında hostnamectl komutunu da kullanabilirsiniz.
hostnamectl
Hostname belirlemek için hostnamectl komutlarını da kullanabiliriz.
hostnamectl set-hostname RaspberryCentos.isleyen.net
Buraya kadar olan konfigürasyonla kullanmak istediğimizde, Raspberry CentOS işletim sistemi üzerinde kullanılacak alan oldukça sınırlı olacaktır. Aşağıdaki gibi açıklamaya çalışayım. Öncelikle disk kullanımını kontrol edelim.
df -h
Bakınız, hiçbirşey yapmadığımız durumda, disk alanının %76’sı kullanılır durumda. Diski 1.7 GB olarak görmekte ve bu haliyle yum update yaparsak, diskte hiç yer kalmayacak. MicroSD kartım 16 GB idi.
Varsayılan olarak CentOS, diskinizin yalnızca sınırlı bir bölümünü kullanır. Dolayısıyla, MicroSD kartınızdaki kullanılabilir tüm alanı kullanmak için, ilk olarak rootfs extend etmenizi öneriyorum. Aşağıdaki komut ile disk alanını extend edelim ve sonucunu görelim.
rootfs-expand
Komutu uyguladığınızda aşağıdaki gibi adımları göreceksiniz. İşlem başarılı bittiğinde “Done” sonucuyla bitmiş olacak.
Şimdi yeniden disk alanını kontrol edelim.
df -h
Bakınız 16 GB ‘lık MicroSD kartın, kalan tüm alanı artık kullanılır durumda. Disk alanıyla ilgili bu kritik işlemi yaptıktan sonra sistemi upgrade de edebiliriz.
yum update -y
Bu sunucuya minimal yükleme yaptık. İsterseniz Desktop ortamını da yükleyebilirsiniz. Bunun için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz.
yum group list
Hangi bileşenleri yükleyebileceğimizi görüyoruz bu komutla.
Bu adımdan sonra, yüklemek istediğiniz herhangi bir bileşeni, aşağıdaki komutla yükleyebilirsiniz. Elbette ki cihazın RAM kapasitesini ve performans yeterliliklerini de göz önünde bulundurunuz.
yum groupinstall -y “GNOME Desktop”
Ben desktop ortamını yüklemiyorum şimdilik. Fakat sizler yüklemek isterseniz, aşağıdaki makalem, size rehberlik edecektir.
Bundan sonra, Raspberry CentOS üzerine isterseniz cockpit yazılımını da yükleyebilirsiniz. Böylece web arayüzünden, bu minik ve marifetli cihazı daha kolay yönetebilir duruma da gelebilirsiniz. Temel olarak, CentOS ve RedHat ile yaptığımız her çalışmayı, bu cihaz için de gerçekleştirebilirsiniz. Fakat bu durumu, cihazın kapasitesini göz önünde bulundurarak değerlendirmeniz iyi olacaktır.
Yararlı olması dileğiyle.
Yusuf İşleyen